Алтын Астық

– Бұл мен үшін де үлкен тосынсый болды. Азия және Таяу Шығыс зерттеулер факультетінің профессоры Лейла ханым хабарласқанда қатты қуандым. Ол кісі: «Қазақ тілінің аясы кеңейіп, жастардың арасында қазақ тіліне деген қызығушылық артып отыр. Біз “Болашақ” бағдарламасымен барған студенттермен көптеген зерттеулер жасадық. Соларды көпшілікке таныстыруды және қазақша сөйлегісі келетін жастарға орта құруды жоспарлап отырмыз», – деп ұсыныс айтты. Әрине, мен бұл ұсынысты бірден қабылдадым, – дейді студия қонағы.

Тележүргізуші бұған дейін шетелде академиялық білімін жетілдіруді армандап жүргенін жасырмады.

– Менің үлкен ұлым Нидерландыда оқиды. Біз оқыған кездегі академиялық білім мүлде басқа еді. Қазіргі балалардың оқу бағдарламасы мүлде өзгеше. Балаларыма бірдеңе түсіндірейін десем, кейде өз білімім жетпей қалғанын байқаймын. Сол кезде: «Неге мен де оқымасқа?» – деп ойладым. Ішімде «шетелде оқысам» деген арман бұрыннан бар болатын. Бұған дейін Швейцарияда оқып көрдім. Бірақ бұл жолы тұрақты түрде тұрып, оқысам деген едім. Мен үшін ең бастысы – білікті профессорлармен пікір алмасып, академиялық білімімді толықтыру. Сондықтан күзде үш айға жол жүремін. Ал келісімшарт жалпы екі жылға жасалды. Қалған уақытта келіп-кетіп, түрлі шаралар ұйымдастырып жүремін, – дейді Ләйлә Сұлтанқызы.

Тіл маманы қазақ тілін үйренуге ниетті жастардың басын қосып, Spiking Club ашуды жоспарлап отырғанын жеткізді.

– Алғашқы мақсатым – Spiking Club ашу. Бұл тек қазақ жастары үшін емес, қазақ тіліне қызығатын басқа ел жастарын да біріктіретін алаң болады. Ол жақта «Болашақ» бағдарламасымен оқып жатқан, докторлық диссертациясын қорғап жүрген қазақ жастары бар. Ұстаздар арасында өзбек, әзербайжан тілдеріне қызығушылық байқалады. Ал түрік тілі ол жақта бұрыннан оқытылады. Сондықтан, егер қазақ тіліне де қызығушылық туып, ұсыныстар түсіп жатса, неге бұл бағытта жұмыс істемеске? – дейді ол.

Студия қонағы жаңа ұсынысқа қатысты өзге де жоспарларымен бөлісті.

– Spiking Club нақты бір бағытпен шектелмейді. Түрлі саланы қамтимыз. Болашақта еліміздің түрлі саладағы үздік мамандарын Оксфордқа шақырып, дәріс оқыту – үлкен мақсаттарымның бірі. Ол жақтағы жастарға біздің мамандарды неге танытпасқа? – дейді Ләйлә Сұлтанқызы.

Ләйлә Сұлтанқызы шетелде, әсіресе қазақ музыкасы аса танымал екенін тілге тиек етті.

– Байқасаңыздар, қазақ мәдениетіне, әндеріне деген сұраныс өте жоғары. Әсіресе, қазіргі буын өкілдері шетелде де аса танымал. Олар менен бірінші болып қазақ музыкасы туралы сұрады. «Сіздердің музыкаларыңызды жастар тыңдайды, киноларыңызды жақсы көреді», – деді. Бұл – жаңа серпін. Жас буын әлемдік сахнаны жаулап жатыр деген сөз, – дейді тележүргізуші.

Айта кетейік, өткен жолы ғылымды қазақ тілінде түсіндіретін Qazaq Bubble жобасы туралы жазған едік.

— В мукомольной отрасли функционирует порядка 270 предприятий с общей производственной мощностью около 9 млн тонн в год. Ежегодный объем производства муки превышает 3 млн тонн, что вдвое больше внутреннегопотребления и позволяет стабильно формировать экспортные поставки. Казахстан входит в число ведущих мировых экспортеров муки, занимая 2-е место в мире по объему поставок, — сообщил в своем ответе на депзапрос заместитель Премьер-министра РК – министр национальной экономики РК Серик Жумангарин.

По его словам, с целью укрепления сырьевой базы сельхозтоваропроизводителям предоставляются льготные кредиты на проведение весенне-полевых работ, субсидируются затраты на приобретение гербицидов, горюче-смазочных материалов, удобрений и иных ресурсов.

— Одновременно, с учётом роста мирового спроса на продовольственные товары государством оказывается поддержка перерабатывающим предприятиям.Так, в целях обеспечения вхождения Казахстана в число десяти ведущих мировых производителей и экспортеров продукции глубокой переработки зерна в течение ближайших десяти лет предусмотрено финансирование мероприятий, направленных на увеличение объемов производства, расширение номенклатуры востребованных товаров, а также обеспечение полной загрузки производственных мощностей, — отметил он.

По данным С. Жумангарина, инвесторам предоставляются преференции в виде льготного кредитования на пополнение оборотных средств, налоговых послаблений, включая снижение ставки НДС, а также возмещение части затрат при создании и расширении производств, ориентированных на выпуск продукции высокой степени
переработки.

— Таким образом, государственная поддержка переориентирована на производство продуктов с высокой добавленной стоимостью, таких как крахмалы, сиропы, клейковина, биоэтанол, лецитин и др. За последние пять лет объём производства данной продукции увеличился в 3,4 раза — с 73 тыс. тонн в 2020 году до 246 тыс. тонн в 2024 году, — дополнил он.

Ранее мы писали о том, что Казахстан обеспечивает себя продуктами на 80–100% по основным категориям.

В Акмолинской области озвучили конкретные результаты в рамках инициативы «Закон и порядок»

На брифинге в Региональной службе коммуникаций Акмолинской области руководитель Аппарата областной прокуратуры Ержан Жандосов рассказал о результатах комплексных мер, реализуемых в регионе в рамках нарратива Президента «Закон и порядок».
По его словам, благодаря системной работе уровень преступности в регионе снизился на 3%. Особенно заметно сократилось количество особо тяжких преступлений — на 49%, преступлений средней тяжести — на 26%, а менее тяжких — на 43,5%.
«Это наглядный показатель эффективности работы правоохранительной системы. Это результат профилактики, контроля и общественной поддержки», — отметил Ержан Жандосов.
Сегодня в 589 сельских населённых пунктах области реализуется проект «Зиялы қауым». В нём задействованы порядка 300 тысяч жителей. Старейшины аулов совместно с правоохранительными органами участвуют в обеспечении общественного порядка.
«В 98 аулах в рамках проекта не зарегистрировано ни одного преступления. В 35 аулах жители добровольно отказались от употребления алкоголя», — добавил он.
Через проект «Жас Ұрпақ» реализуются цели по укреплению национальных ценностей и повышению правовой грамотности среди школьников. В нём уже участвуют 1200 учащихся из 30 школ, а свыше 10 тысяч выразили желание присоединиться.
«Среди участников проекта не зафиксировано ни одного случая правонарушений или суицидов. Хотя часть детей пришла из проблемных школ, проект помог им адаптироваться и раскрыться», — подчеркнул Жандосов.
По проекту «Земля по закону» в госсобственность возвращено 302 тысячи гектаров земли, из них 60 тысяч — в текущем году. Кадастровая стоимость возвращённых участков составляет 5 млрд тенге, в том числе 420 гектаров лесного фонда — на сумму 3,7 млрд тенге.
В Ерейментауском и Биржан сал районах возвращено 22 тысячи гектаров пастбищ и пахотных земель, что позволило сократить дефицит пастбищ на треть.
Проект «Исключение волокиты на досудебной стадии» направлен на защиту прав граждан. Усилен контроль за качественным расследованием дел в течение 15 дней. Экспертизы по наркотическим и бытовым преступлениям теперь проводятся в течение 3 дней.
«Количество нарушений сроков проверок сократилось на 41%, число жалоб — на 23%, а уровень волокиты — на 66%», — сообщил представитель прокуратуры.
Кроме того, число прекращённых дел в течение 3 дней увеличилось на 282%, а дел, направленных в суд в упрощённом порядке, — на 41%.
В регионе реализуются 47 инвестиционных проектов общей стоимостью 640 млрд тенге. В текущем году решены вопросы 8 инвесторов на сумму 90 млрд тенге.
«На средства, возвращённые государству, строятся 33 социальных и коммунальных объекта на сумму 10 млрд тенге», — отметил Жандосов.
В Аршалынском и Буландынском районах введены в эксплуатацию два фельдшерско-акушерских пункта.
В городе Косшы решается проблема 558 дольщиков. Уже в июле квартиры получат 130 участников жилого комплекса «Сиреневый сад», до конца года — 138 дольщиков ЖК «Даймонд Парк». Вопросы ещё 11 жителей урегулированы медиативным путём.
В Егиндыкольском районе введена в эксплуатацию водопроводная сеть на 6500 человек. В регионе ведётся строительство 7 школ, что ликвидирует нехватку 2000 ученических мест.
Усилена борьба с организованной преступностью и наркобизнесом. Выявлена одна нарколаборатория и пять фитолабораторий, изъято 9 кг наркотиков. Пресечены четыре канала поставки, по решению суда заблокированы 41 млн тенге на 2,5 тыс. наркошотах.

Ақмолада «Заң және тәртіп» шеңберінде нақты нәтиже бар
Ақмола облысының өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен брифингте облыс прокуратурасы Аппаратының басшысы Ержан Жандосов Президенттің «Заң және тәртіп» нарративі аясында өңірде қолға алынған кешенді шаралардың нәтижесімен бөлісті.
Басшының айтуынша, жүйелі жұмыстардың нәтижесінде өңірдегі жалпы қылмыс деңгейі 3 пайызға төмендеген. Әсіресе аса ауыр қылмыстар 49%-ға, орташа ауырлықтағы қылмыстар 26%-ға, ал онша ауыр емес қылмыстар 43,5%-ға азайған.
«Бұл – құқық қорғау жүйесінің тиімді жұмыс істеп жатқанын көрсететін нақты көрсеткіш. Алдын алу, бақылау және қоғамдық қолдаудың нәтижесі осы», – деді Ержан Жандосов.
Бүгінде облыстың 589 ауылында «Зиялы қауым» жобасы жүзеге асырылуда. Жобаға шамамен 300 мың тұрғын тартылған. Ауыл ақсақалдары құқық қорғау органдарымен бірлесе отырып қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуде.
«Жоба нәтижесінде 98 ауылда бірде-бір қылмыс тіркелмеген. Ал 35 ауылда тұрғындар өз еркімен алкогольден бас тартты», – деді ол.
«Жас Ұрпақ» жобасы арқылы оқушылар арасында ұлттық құндылықтар мен құқықтық сауаттылықты арттыру көзделген. Қазірдің өзінде 30 мектептен 1200 оқушы қатысып жатыр, алдағы уақытта 10 мыңнан аса бала қатысуға ниет білдіріп отыр.
«Бұл жобаға тартылған балалардың арасында қылмыс та, суицид те тіркелмеген. Кейбірі проблемалық мектептерден келгенімен, жоба олардың бейімделіп, ашылуына көмектесті», – деп атап өтті Жандосов.
«Жер заңмен» жобасы аясында жалпы көлемі 302 мың гектар жер мемлекетке қайтарылды. Оның 60 мың гектары биыл қайтарылған. Бұл жерлердің кадастрлық құны – 5 млрд теңге. Оның ішінде орман қорындағы 420 гектар жер 3,7 млрд теңгеге бағаланған.
Ерейментау мен Біржан сал аудандарында 22 мың гектар жайылым мен егістік алқаптар қайтарылып, жайылым тапшылығы үштен бірге азайды.
«Сотқа дейінгі тергеп-тексерудегі волокитаны жою» жобасы азаматтардың құқықтарын қорғауға бағытталған. Полицейлердің қылмыстық істерді 15 күн ішінде сапалы тергеуіне бақылау күшейтілген. Наркотикалық және тұрмыстық қылмыстар бойынша сараптамалар 3 күн ішінде жүргізілуде.
«Тексеру мерзімін бұзу 41%-ға, шағымдар саны 23%-ға, ал волокита бойынша көрсеткіш 66%-ға азайды», – деді прокуратура өкілі.
Сонымен қатар істерді 3 күн ішінде тоқтату 282%-ға артса, қарапайым тәртіппен сотқа жолданған істер 41%-ға көбейген.
Облыста жалпы құны 640 млрд теңге болатын 47 инвестициялық жоба іске асырылып жатыр. Биыл 90 млрд теңгеге бағаланған 8 инвестордың мәселесі шешімін тапты.
«Мемлекетке қайтарылған активтер есебінен 10 млрд теңгеге 33 әлеуметтік және коммуналдық нысан салынып жатыр», – деді Жандосов.
Аршалы мен Бұланды аудандарында екі фельдшерлік-акушерлік пункт пайдалануға берілді.
Қосшы қаласында 558 үлескердің мәселесі шешілуде. Шілде айында «Сиреневый сад» кешенінің 130 үлескері, жыл соңына дейін «Даймонд Парк» кешенінің 138 үлескері пәтерлерін алады. Тағы 11 тұрғынның мәселесі медиативтік келісім арқылы шешілген.
Егіндікөл ауданында 6,5 мың адамға арналған су желісі іске қосылды, ал өңірде 7 мектептің құрылысы жүріп жатыр – бұл 2000 оқушы орны тапшылығын жояды.
Ұйымдасқан қылмыс пен есірткі бизнесіне қарсы жұмыстар күшейтілген. Бір есірткі және бес фитолаборатория анықталып, 9 кг есірткі тәркіленген. Төрт жеткізу арнасы жабылып, сот шешімімен 2,5 мың наркошоттағы 41 млн теңге бұғатталды.

Ақмола облысы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті қаржылық қылмыстарға қарсы іс-қимылға ерекше назар аудара отырып, «Заң және тәртіп» мемлекеттік тұжырымдамасын іске асыру бойынша белсенді жұмысты жалғастыруда. Осы ретте, цифрлық технологиялардың қарқынды дамуы және алаяқтық схемалар санының өсуі жағдайында халық арасында профилактикалық жұмыс ерекше өзектілікке ие боладуда.

«Заң және тәртіп» ұлттық бастамасы аясында ЭТТД қызметкерлері ауқымды түсіндіру іс-шараларын жүргізуде. Мекеме қызметкерлері мемлекеттік және бюджеттік ұйымдардың қызметкерлерін, еңбек ұжымдарының, жастар бірлестіктері өкілдерін, ЖОО студенттерін және орта мектеп оқушыларын қаржылық алаяқтықтың неғұрлым кең таралған схемалары туралы хабардар етуде.

26 маусымда ЭТТД қызметкері Е. А. Қалелов Ақмола облысы Денсаулық сақтау басқармасының қызметкерлері үшін дәріс сабағын өткізді. Іс-шара барысында қаржы пирамидаларының белгілері, лудоманияның қауіптілігі және азаматтарды «дропперлер» ретінде қылмыстық әрекетке тарту тетіктері егжей-тегжейлі қарастырылды. Тыңдаушылар алаяқтық әрекеттерден қорғану бойынша практикалық ұсыныстар алды.

Ақмола облысы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті   азаматтарды қырағы және сақ болуға, алаяқтардың айла-амалдарына берілмеуге және күдікті әрекеттер туралы құқық қорғау органдарына дереу хабарлауға шақырады. Тек бірлескен күш-жігермен ғана қаржылық қылмыстарға тиімді қарсы тұруға және өңірдің қаржы саласының қауіпсіздігін қамтамасыз етуге болады.